![](/media/lib/474/n-laureacimedycyna-7b9a75038e63853bc75d877908a385e1.jpg)
Nobel z medycyny lub fizjologii za prace nad receptorami ciepła i dotyku
5 października 2021, 09:32David Julius i Ardem Patapoutian podzielili się Nagrodą Nobla z fizjologii lub medycyny. Obaj uczeni, pracując oddzielnie, odkryli w skórze receptory temperatury i dotyku, a ich praca daje nadzieję na stworzenie nowych środków przeciwbólowych. Obaj wykazali, w jaki sposób ludzki organizm zamienia impuls cieplny czy dotyk w sygnał elektryczny. Jak stwierdził przyznający nagrodę Instytut Karolinska, proces ten pozwala nam odbierać sygnały z zewnątrz i adaptować się do nich.
![](/media/lib/473/n-mural-1254a60e933d797dcadc7a34869f520f.jpg)
Mural i hotel dla pszczół w jednym
4 października 2021, 12:07Na ścianie obok Centrum Dydaktyczno-Naukowego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu odsłonięto mural. Powstał w ramach obchodów 70-lecia uczelni. Ma być nie tylko edukacyjną ilustracją, ale i hotelem dla pszczół murarek. Stworzył go wrocławski artysta Wojciech Kołacz (Otecki).
![](/media/lib/473/n-zawartosc-kapsuly-6a713de37407dd599eb3fc9937459c60.jpg)
W atrium rozbudowywanego Planetarium Śląskiego wmurowano kapsułę czasu
4 października 2021, 11:13Pierwszego października w rozbudowywanym Planetarium Śląskim w Chorzowie wmurowano kapsułę czasu, która ma zostać otwarta za 40 lat - 4 kwietnia 2061 r. W umieszczonej w atrium kapsule znajdują się, m.in.: maseczka, informacje o stanie współczesnej wiedzy astronomicznej, pendrive ze zdjęciami z budowy Planetarium-Śląskiego Parku Nauki czy aktualne pieniądze.
![](/media/lib/473/n-sbnd1-64258ec6e6a3c923c0ef22cb0c3976b8.jpg)
Fermilab buduje ostatni z wielkich detektorów, które mają znaleźć neutrino sterylne i fizykę poza MS
4 października 2021, 09:26W Fermi National Accelerator Laboratory (Fermi Lab), jednej z najbardziej zasłużonych instytucji dla rozwoju fizyki cząstek, trwa właśnie budowa ostatniego z wielkich detektorów, który ma badać neutrino i szukać dowodów na istnienie fizyki poza Modelem Standardowym. Zespół detektorów powstaje w ramach Short-Baselina Neutrino Program.
![](/media/lib/473/n-fot-5-ff87d4a84618429ae6c87b1bf092ab95.jpg)
Austria: podczas wykopalisk osady pradziejowej odkryto unikatową złotą misę z motywem słońca
1 października 2021, 12:43Podczas wykopalisk w pradziejowej osadzie w Ebreichsdorfie w Austrii odkryto zdobioną motywem słońca złotą misę sprzed ponad 3 tysięcy lat. W pobliżu archeolodzy znaleźli także liczne przedmioty z brązu. Kierownik wykopalisk, dr Michał Sip z firmy Novetus, wyjaśnia, że było to miejsce kultu.
![](/media/lib/459/n-lustro-f0999f0bec405c011aaae54342b9ce49.jpg)
„Zwiększymy częstotliwość wykrywania fal grawitacyjnych z raz na tydzień do raz na dzień”
1 października 2021, 12:26Od czasu przełomowego odkrycia fal grawitacyjnych amerykańskie obserwatorium LIGO we współpracy ze swoim europejskim odpowiednikiem Virgo zarejestrowały dziesiątki zdarzeń, które wygenerowały zmarszczki czasoprzestrzeni. W przyszłości obserwatoria fal grawitacyjnych będą udoskonalane, co pozwoli na wykrycie większej liczby fal pochodzących z głębszych regionów wszechświata, a co za tym idzie, pozwoli nam lepiej zrozumieć wszechświat i poznać jego tajemnice.
![](/media/lib/473/n-neurony-8bbd90831b61d0b7da6fe1bc4d7b89e6.jpg)
Zaskakujące odkrycie. Zagęszczenie synaps w mózgach myszy jest większe niż w mózgach małp
1 października 2021, 05:22Gdy naukowcy z University of Chicago i Argonne National Laboratory porównali ponad 15 000 synaps u makaków i myszy, ze zdumieniem zauważyli, że neurony w korze wzrokowej makaków mają od 2 do 5 razy mniej synaps, niż neurony u myszy. Różnica wynikać może prawdopodobnie z metabolicznego kosztu utrzymywania synaps. Naczelne uważane są za bardziej inteligentne od gryzoni, tymczasem okazuje się, że w neuronach myszy występuje więcej synaps.
![](/media/lib/473/n-mlode-0acf003800c52dc20023ce11899797ff.jpg)
Wyjątkowe narodziny we wrocławskim zoo
30 września 2021, 13:43We wrocławskim ogrodzie zoologicznym przyszły na świat patelnice wstęgoogonowe (Taeniura meyeni). Jak podkreśla dyrektor ZOO Radosław Ratajszczak, literatura fachowa odnotowała wcześniej tylko jeden przypadek rozmnożenia tego gatunku w hodowli zamkniętej, w Australii.
![](/media/lib/473/n-zdigitalizowana-kolekcja-b04ed8a178eedb32a27171f66baeb9af.jpg)
Zdigitalizowane zdjęcia 2 przyjaciółek dają wgląd w przebieg wykopalisk w Sutton Hoo
30 września 2021, 11:26National Trust poinformował o ukończeniu digitalizacji pełnej kolekcji zdjęć przyjaciółek, Mercie Lack i Barbary Wagstaff, dokumentujących wykopaliska w Sutton Hoo. W przededniu II wojny światowej odkryto tam anglosaski grób królewski.
![](/media/lib/473/n-czaszkazuszami-8cc31e32dbc06fcefda3c91d3ee4434c.jpg)
Tajemnica „czaszki z uszami” rozwiązana
30 września 2021, 10:05W niewielkim XIV-wecznym kościele Santa Luciella ai Librai w Neapolu oglądać można tajemniczą „czaszkę z uszami”. Jej wygląd przypomina czaszkę z rzymskiej mozaiki przedstawiającej Koło Fortuny, na której widzimy bogactwo i biedę zamieniające się miejscami, ulotność ludzkiego życia i wciąż bliską śmierć. Czaszka to wyraźne nawiązanie do motta „memento mori”